De Eendragtspolder bij Zevenhuizen is deze zomer tijdelijk omgetoverd tot een levend laboratorium. Onderzoekers van verschillende universiteiten, kennisinstellingen en natuurorganisaties voerden er een grootschalig experiment uit naar de vraag: welke invloed hebben waterbergingen op de natuur, dieren én onze gezondheid?
Waterberging en gezondheid
Door klimaatverandering neemt de kans op extreme weersomstandigheden toe: lange droogtes, hoge temperaturen en hevige regenbuien. Waterbergingsgebieden, zoals de Eendragtspolder, vangen bij noodsituaties miljoenen liters water op en beschermen zo de omgeving tegen wateroverlast. Maar er is ook een keerzijde: vormen deze natte gebieden een broedplaats voor ziekteverspreiders, zoals muggen of trekvogels die virussen met zich meedragen?
Om die vraag te onderzoeken werd in augustus een groot deel van de polder onder water gezet. Onderzoekers verzamelden gegevens over de temperatuur, het weer, het aantal muggen, vogelsoorten en andere dieren.
Vogels, muggen en salamanders
Al snel na de inundatie werd de polder aantrekkelijk voor insecten en later ook voor vogels. Onder andere kraaien, duiven, steltlopers en zelfs een purperkoet lieten zich zien. Vogels zijn interessant voor het onderzoek, omdat zij – anders dan muggen – grote afstanden kunnen afleggen en mogelijk virussen meebrengen of verspreiden.
Naast vogels werden ook kleinere dieren, zoals salamanders, bestudeerd. Salamanders dragen zelf geen ziekten bij zich, maar eten wel muggen en kunnen zo indirect invloed hebben op de verspreiding van virussen.
Belangrijke inzichten
Volgens de betrokken onderzoekers was de proef geslaagd. De resultaten leveren waardevolle kennis op om waterbergingen in de toekomst zó in te richten dat gezondheidsrisico’s beperkt blijven. Denk aan de keuze voor bepaalde beplanting of het minder aantrekkelijk maken van gebieden voor muggen.
Brede samenwerking
Het experiment vond plaats onder leiding van het Pandemic and Disaster Preparedness Center (PDPC), een samenwerking van Erasmus Universiteit Rotterdam, Erasmus MC en TU Delft.
Daarnaast waren tal van organisaties betrokken, waaronder het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, KNMI, Naturalis, GGD Hollands Midden, GGD Rotterdam, Staatsbosbeheer, Natuur- en Vogelwacht Rotta, Recreatieschap Rottemeren, Universiteit Leiden, Sovon, Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), CEAB, de gemeenten Rotterdam en Zuidplas en de NJN.
Met deze samenwerking is de Eendragtspolder opnieuw een plek gebleken waar waterbeheer, natuur en wetenschap samenkomen.
