Bij de jaarlijkse kreeftenmonitoring zijn in Schieland dit jaar op meer plekken en in een groter gebied Amerikaanse rivierkreeften aangetroffen dan in 2020 en 2021. De verandering is vooral aan de noordkant van het gebied en gaat om kleine aantallen. In de Krimpenerwaard is de situatie vergelijkbaar met voorgaande jaren. Dit blijkt uit onderzoek naar de aanwezigheid van uitheemse rivierkreeften, dat het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard sinds 2020 jaarlijks uitvoert.
”De onderzoeksresultaten bevestigen, dat in een groot deel van ons gebied Amerikaanse rivierkreeften leven. Dat is zorgelijk, want de dieren zorgen voor overlast en schade, met name voor boeren in de Krimpenerwaard”, stelt hoogheemraad Agnes van Zoelen. “De kreeften graven gangen en holen, waardoor oevers verzwakken, afbrokkelen en er meer bagger ontstaat. Ook eten ze veel kleine waterdieren en verknippen waterplanten die voor zuurstof en helder water zorgen Dit alles leidt tot achteruitgang van de waterkwaliteit en biodiversiteit en tot extra kosten voor baggeren en het herstellen van oevers.”
Ontwikkeling blijven volgen
In de gebieden Schieland en de Krimpenerwaard volgt het hoogheemraadschap sinds 2020 de aanwezigheid van uitheemse rivierkreeften (kreeften die van niet voorkomen in Nederland). In vergelijking tot voorgaande jaren zijn er dit jaar op meer van de Schielandse onderzoekslocaties kreeften gevonden. In de Krimpenerwaard zaten kreeften op vrijwel alle onderzoekslocaties en het aantal was meestal groter dan op de onderzochte locaties in Schieland. De situatie in de Krimpenerwaard is vergelijkbaar met de eerdere onderzoeksjaren 2020 en 2021. “De komende jaren willen we de ontwikkeling gebiedsbreed blijven volgen. Het zou goed zijn als andere waterschappen ons voorbeeld volgen”, zegt Van Zoelen. “Mogelijk helpt het onderzoek ook om te begrijpen waarom de kreeften op sommige plaatsen wel of niet voorkomen. Dat kan aanwijzingen geven voor maatregelen die mogelijk kunnen worden genomen, al dan niet door derden. Sowieso kan de kennis over de aanwezigheid van de dieren worden benut in het beleid en bij de werkzaamheden van het waterbeheer.”
Per soort tellen en meten
Het hoogheemraadschap onderzoekt jaarlijks waar en welke rivierkreeften voorkomen, in welke aantallen en of zij zich uitbreiden of verspreiden naar andere leefgebieden. In 2022 zijn 114 locaties onderzocht; 49 in Schieland en 65 in de Krimpenerwaard. De onderzoekslocaties zijn dezelfde locaties waar het hoogheemraadschap ieder jaar de aanwezigheid van waterplanten onderzoekt. Voor de kreeftenmonitoring worden op elke locatie twaalf kreeftenkorven met aas geplaatst. Na een nacht worden de korven geleegd, om per soort de kreeften te tellen en te meten. In 2022 werden op de meeste locaties tien tot veertig kreeften gevonden. De grootste aantallen werden aangetroffen rond Berkenwoude in de Krimpenerwaard en in Moordrecht in Schieland.
Naast rode ook gevlekte en gestreepte Amerikaanse rivierkreeften
In het derde achtereenvolgende onderzoeksjaar troffen de onderzoekers weer vooral rode Amerikaanse rivierkreeften aan. Op een aantal onderzoekslocaties kwam ook de gevlekte en/of de gestreepte Amerikaanse rivierkreeft voor. De geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft, die in 2020 op twee locaties voorkwam, is dit jaar niet waargenomen in het onderzoeksgebied.
Meerjarige wegvangproef
In wateren hier verstoren Amerikaanse rivierkreeften de natuurlijke balans. Door hun gegraaf en vraatzucht verdwijnen waterplanten en -dieren en ontstaat een soort kale onderwaterwoestijn. Sinds 2021 voert het hoogheemraadschap een meerjarige proef uit in de Krimpenerwaard. Met de proef onderzoekt het hoogheemraadschap de mogelijkheden, effectiviteit en haalbaarheid van het intensief wegvangen van
Amerikaanse rivierkreeften.
Foto’s Johan van Tent HHKS
